Aktywne słuchanie wg Batii Strauss na przykładzie Gawota Josepha Gosseca, Marsza tureckiego Wolfganga Amadeusa Mozarta oraz Kankana z operetki Orfeusz w piekle Jacquesa Offenbacha
Celem metody aktywnego słuchania stworzonej przez Batię Strauss jest przede wszystkim zainteresowanie dzieci muzyką poważną, sprawienie, żeby towarzyszyła im w codziennym życiu i żeby słuchały jej obok innych popularnych gatunków muzycznych. Metoda polega na zabawie przy muzyce, ale również muzyką. Dzieci akompaniują, ruszają się, śpiewają piosenki na bazie utworów klasycznych. Ten scenariusz przedstawia zajęcia o orkiestrze i akompaniamencie.
Co to jest orkiestra? Kim jest dyrygent? Co to jest partytura?
Zajęcia zaczynam od zadania kilku pytań: co to jest orkiestra, jakie instrumenty są w orkiestrze, kim jest dyrygent, po co on jest oraz jak się nazywają nuty, z których muzycy grają, a dyrygent dyryguje. Jest to luźna rozmowa mająca na celu wprowadzenie w świat zespołu, jaki dzieci za chwilkę stworzą. Będą musiały się podporządkować nutom – uproszczonej partyturze, oraz dyrygentowi – nauczycielowi lub innemu dziecku. Następnie dzieci mają za zadanie wysłuchać utworu, do którego będą tworzyć akompaniament na instrumentach perkusyjnych. Maja określić charakter oraz powiedzieć, jakie instrumenty słyszą i jakie są i ich osobiste odczucia na temat prezentowanego fragmentu.
„Partytura” z gwiazdkami i symbolami instrumentów
Kolejnym etapem jest wręczenie dzieciom partytur i krótkie omówienie tego, co one zawierają. Dzieci mają wydzielone takty, a w nich ćwierćnuty oznaczone gwiazdkami. Gwiazdka przy nucie oznacza wydobycie dźwięku z instrumentu. Zanim jednak dzieci dostaną do ręki instrumenty, wszyscy klaszczemy zapisany rytm w tempie dostosowanym do możliwości dzieci. Potem klaszczemy rytm już przy muzyce. Kolejnym krokiem jest gra akompaniamentu do muzyki. Jeżeli pracujemy z grupą starszą, na kolejnych zajęciach możemy podzielić dzieci na grupy instrumentalne. Jest to o wiele trudniejsze: każde z dzieci musi wtedy pilnować zapisu nutowego i mierzyć puls, żeby wiedzieć, kiedy zagrać. Oczywiście nauczyciel powinien pomagać dzieciom i być dyrygentem, liczyć na głos i wyraźnie pokazywać, która grupa kiedy gra.
Zabawa w dyrygenta
Aby wprowadzic nieco rozluźnienia na koniec zajęć, bawimy się w dyrygenta. W trakcie słuchania dwóch utworów: Marsza tureckiego oraz Kankana dyrygent pokazuje, kiedy orkiestra ma grać. Tutaj również możemy wprowadzić podział na instrumenty. Te utwory mają żywy charakter, szybkie tempo i wyrazisty rytm, dlatego są idealne dla dzieci. Mogą one bez problemu wyczuć puls i zmiany dynamiczne, dzięki czemu łatwiej im rozwijać muzykalność, ale również poznawać muzykę klasyczną.
