Kółko Graniaste - wprowadzenie dźwięków sol i mi metodą relatywną Zoltána Kodálya

Staram się, żeby każda aktywność, którą dzieci wykonują w czasie moich zajęć, była związana z zagadnieniem, które akurat wprowadzam. Wszystkie działania mają swój cel. Podczas wprowadzania nowych dźwięków jest to zazwyczaj śpiewanie z nut piosenki dziecięcej na tych dźwiękach opartej. Zajęcia mają zwykle podobny przebieg.

Wprowadzenie fonogestyki

Fonogestyka to gest, który wykonuje się dłonią podczas śpiewania danego dźwięku. Dźwięk – w naszym przypadku sol – pokazujemy także wyżej niż dźwięk mi. Pozwala to na łatwiejsze zwizualizowaniu relacji tych dźwięków. Po tym, jak dzieci zapoznane zostają z odpowiednimi gestami, bawimy się w dyrygenta. Najpierw ja pokazuję i śpiewam dzieciom dźwięki w różnej kombinacji (szybciej, wolniej, wykorzystując powtórzenia dźwięków), a następnie każdy chętny staje się dyrygentem, a pozostali chórem, który śpiewa to, co pokazuje dyrygent.

Wprowadzenie zapisu na dwulinii

W metodzie Zoltána Kodálya zapis dźwięków wprowadzamy stopniowo. Najpierw na dwulinii, później na trzylinii itd. (a nie od razu na pięciolinii). Dzieci otrzymują plansze z zapisem melodii na dwulinii (zazwyczaj wykorzystuje melodię Kółko graniaste). Dźwięki, oprócz tego, że położone są w innym miejscu na dwulinii (sol – wyżej, mi – niżej), różnią się też kolorami – ułatwia to komunikację, ale stanowi również element dekoracyjny. Dzieci odczytują melodię głosem.

Przeprowadzenie zabaw opartych na tych dźwiękach

Dzieci otrzymują instrumenty perkusyjne. Śpiewamy melodię, do której gramy tylko wtedy, kiedy występuje w niej dźwięk sol; później – dźwięk mi. Jeżeli grupa dzieci jest wystarczająco duża, możemy wprowadzić podział – jedna grupa gra na mi, a druga na sol. Jeżeli dzieci są starsze, nie śpiewamy jedynie solmizacją, ale wykorzystujemy również słowa piosenki: dzieci muszą śledzić zapis muzyczny, co jest znacznie trudniejsze.
Inną zabawą jest zapisywanie własnych melodii na pustej dwulinii. Dzieci mają też za zadanie zaśpiewać swoje melodie. Często układają cztery krótkie „utworki”, z których ostatni jest przeznaczony dla mnie – dzieci czują się wtedy bardziej wyróżnione i docenione. Ostatnim etapem zajęć jest po prostu zabawa. Skoro już nauczyliśmy się piosenki Kółko graniaste, wykorzystajmy to! Bawimy się w tradycyjny sposób lub maszerujemy z instrumentami. Gramy głośno lub cicho, wolno lub szybko. Tutaj wszystko zależy od naszej wyobraźni.